Hoofdinhoud

Uitgelicht: 3D machinebesturing

26-04-2017

Maatvoering
3D
Gps
Ontwikkeling
Innovatie

Robert van den Hurk is vandaag de dag de 3D-specialist van Ploegam. Samen met drie collega’s vormt hij het maatvoeringsteam, een afdeling die zich volledig richt op het inmeten van projecten en de 3D-aansturing van machines.

 

3D in beeld

Even terug in de tijd: het is 2008 en Ploegam werkt aan project de Vierde Bergboezem in Breda. Er wordt gesproken over gps en 3D-machinebesturing. Ploegam besluit deze nieuwe techniek toe te passen. De gps-apparatuur wordt aangeschaft en met hulp van de leverancier wordt een start gemaakt. Het werkt, maar om daadwerkelijk stappen te zetten op dit gebied moet Ploegam zich deze techniek eigen maken. Robert toont interesse, hij heeft als voordeel dat hij zowel machinist als uitvoerder is geweest en zodoende meerdere kanten van het werk kent.

Venlo

“In Breda heb ik vooral over de schouder van de leverancier, MCS – tegenwoordig Sitech – meegekeken. Samen met landmeter en tekenaar Jan Wildeboer heb ik het 3D tekenen met Terramodel toen opgepakt. Aan hem heb ik heel veel steun gehad, hij kent het programma tot in de puntjes en kan het bovendien goed uitleggen. Na Breda startte het project Maaswaard fase 2 in Venlo, waar ik alle tijd kreeg om zowel het landmeten als het 3D tekenen te leren. Het dijklichaam, de riolering en de wegconstructies hebben we in 3D uitgevoerd. Vanaf dat moment ben ik in het programma gegroeid en kon ik steeds meer zelfstandig aan de slag; al moet ik toegeven dat ik ook nog wel eens even met Jan bel voor wat extra informatie.”

Bollen

Was 3D-machinebesturing in 2008 nog nieuw, tegenwoordig zie je op steeds meer kranen bollen gemonteerd. De bollen zijn ontvangers, die het gps-signaal oppikken dat in samenwerking met een basisstation zorgt voor een hoge nauwkeurigheid. De machinist ziet op zijn scherm precies waar hij is in een werk, en hoe de positie van zijn bak is ten opzichte van het 3D-ontwerp. Het 3D-model waarmee de machinist werkt, maakt Robert op zijn computer op basis van een ‘platte’ autocadtekening van de opdrachtgever.

Maatvoering
Maatvoering

Nauwkeurig tot 2,5 cm

Robert vertelt: “Ik begin met het inlezen van een autocadtekening. Van het platte lijnenspel maak ik een digitaal 3D-model. Het bestand geeft hoogtes, lijnen en coördinaten aan. Dat ik machinist ben geweest is een voordeel, ik ben gewend platte tekeningen te vertalen, en weet wat een machinist nodig heeft. Het 3D-bestand zet ik op een memorykaart en die plaatst de machinist in zijn machine. Dan weet hij wat hij moet maken, de kraan is uitgerust met gps-ontvangers die verbonden zijn met het basisstation. Het basisstation installeer ik in de nabijheid van het werkgebied, meestal op een keet of tegen een muur. Vervolgens regel ik het basisstation in; gps is een internationaal systeem en wij werken met een Nederlands RD stelsel. Met 06-gps meten we een aantal punten en waterpassen die punten met een NAP-punt in de nabijheid. Door met het basisstation deze punten opnieuw te meten kan deze zijn exacte locatie in het RD stelsel berekenen. Op deze manier krijgen we een extreem hoge nauwkeurigheid via de gps, tot op 2,5 cm nauwkeurig. Ter vergelijking: een gps in de auto kent een nauwkeurigheid van enkele meters, wat voor ons werk veel te grof is.”

 

'Vechten' om kraan

Hoewel er in het begin weerstand was tegen de nieuwe manier van werken, is ondertussen iedereen om. “De eerste keer dat je met dit systeem werkt, kost het extra tijd. Je moet het systeem leren begrijpen en zult vaak voor vraagstukken komen te staan, maar ben je het gewend dan gaat het stukken sneller, en zul je niet meer zonder willen. Bovendien kun je meer je eigen plan trekken, en hoef je niet te wachten tot een gedeelte is uitgezet met piketpaaltjes, kleurtjes en getallen. Het hele project staat op de kaart en waar je ook staat dankzij de gps weet je exact wat je moet maken. We hebben vier kranen die met het systeem zijn uitgerust en alle jongens willen met deze kranen werken.”

 

Blijven groeien

“3D-machinebesturing is de toekomst. Op de SOMA leren ze er nu al mee werken en het ‘handmatig’ en op het oog uitgraven en ophogen wordt voor de volgende generatie machinisten steeds onbekender. Ploegam is er vroeg ingestapt en plukt daar nu de vruchten van. Wij hebben een voorsprong op veel anderen. Dat is ons gelukt doordat Ploegam vanaf de eerste dag gelooft in deze werkwijze en ons de ruimte en kans geeft om ons te ontwikkelen. Op de afdeling Maatvoering werken we nu al met z’n vieren, en we hebben het flink druk. Naast de 3D-machinebesturing, zijn we druk met landmeten. Dat doen we vooral in de beginfase om te kijken of de hoeveelheden die in het bestek staan ook daadwerkelijk kloppen. En aan het einde van de projecten wordt er ook revisie gemeten. En ik denk dat onze afdeling de komende jaren alleen maar groeit, want ik en ook Ploegam zien nog veel kansen.”

 

 

Laatste nieuws

Bekijk al het nieuws